Tute - Reguły gry

Tute to jedna z najpopularniejszych gier karcianych talią typu hiszpańskiego. Nazwa pochodzi od włoskiego tutti (wszystko), ponieważ grę wygrywa ten, kto uzbiera wszystkie króle lub wszystkich jeźdzców.

CEL GRY

Przed rozpoczęciem gry należy ustalić liczbę rund do rozegrania. Żeby wygrać grę należy uzbierać w ręce wszystkich czterech jeźdzców (Tute jeźdzców) albo czterech króli (Tute króli), bądź też 101 punktów, dodając wartości kart z wygranych sztychów.

TALIA

Grę rozgrywa się 40-kartową talią typu hiszpańskiego.

ILOŚĆ GRACZY

W grze może brać udział od dwóch do czterech graczy, w zależności od wariantu gry.

KOLEJNOŚĆ I WARTOŚĆ KART

Kolejność kart we wszystkich kolorach, od najwyższej do najniższej, jest następująca: as, trójka, król, rycerz, walet, siódemka, szóstka, piątka, czwórka i dwójka. Jeżeli chodzi o wartość kart, as jest warty 11 punktów, trójka 10, król 4, rycerz 3, a walet 2. Pozostałe karty, tzw. białe karty nie mają żadnej wartości w punktach.

ROZDAWANIE KART

Graczem „pierwszej ręki” nazywa się tego, który zapoczątkowuje dany sztych, a graczem „deserowym” tego, który go kończy i będzie następnym rozdającym. Jeśli jest tylko dwóch graczy, w pierwszym sztychu jeden jest rozdającym, a drugi jest graczem „pierwszej ręki”. Jeśli jest trójka lub więcej graczy, rozdający staje się graczem „deserowym” w pierwszym sztychu. Ten, który siedzi po jego prawej jest graczem „pierwszej ręki”, a reszta znajduje się po środku.

Pierwszy rozdający zostaje wyłoniony w wyniku losowania, to samo dotyczy gracza, który decyduje o tym, gdzie kto siedzi. Kierunek gry jest zawsze przeciwny do kierunku wskazówek zegara.

ROZPOCZĘCIE I ROZWÓJ GRY

TUTE DLA DWÓCH GRACZY

Rozdający rozdaje po osiem kart każdemu z graczy i odkrywa następną kartę, która wyznacza kolor atu. Pozostałe karty kładzie się na atu. Dopóki są na kupce karty, obowiązkowe jest jedynie asystowanie („asystowanie“ – trzeba użyć karty z koloru atu, jeśli się taką posiada), ale nie jest konieczna jazda („jazda“ – jeśli możesz nie tylko asystować, ale również użyć karty conajmniej o jeden numer wyższej niż karta na stole, musisz jej użyć). Gdy skończą się karty na kupce, obowiązkowe są asystowanie, jazda, orzekanie(„orzekanie“ – gdy nie masz karty, aby asystować, musisz zagrać kartę aktualnego koloru atutowego), oraz zagranie atutu jeśli nie można asystować.

Karta wyznaczająca atut może zostać zamieniona na siódemkę tego samego koloru jeśli jest asem, trójką albo figurą, lub też na dwójkę tego samego koloru, jeśli jest białą kartą. Gracz, który chce dokonać zamiany, kładzie 7 lub 2 pod aktualną kartę atu, lecz nie może jej wziąć dopóki nie wygra sztychu. Meldunek „czterdziestki“ lub „dwódziestki“ również nie jest dozwolony dopóki się nie wygra sztychu. Każdy meldunek można zrobić tylko raz.

Gracz „pierwszej ręki” wykłada jedną kartę, a drugi gracz odpowiada swoim zagraniem. Ten, kto wygra sztych, zbiera karty i kładzie je zakryte obok siebie. Każdy gracz ciągnie jedną kartę z kupki, a pierwszy do ciągnięcia jest ten, kto wygrał sztych. Będzie on również graczem „pierwszej ręki”następnej ręki. Gra toczy się dalej w ten sposób aż do wyczerpania się kart na kupce. Wygrywa ten, kto osiągnie lub przekroczy 101 punktów.

Jeśli żaden gracz nie uzyska wymaganych 101 punktów w danej grze, nowym rozdającym jest ten, kto wygrał „ostatnie dziesięć”, a ostatecznym zwycięzcą jest ten, kto po dodadniu punktów z poprzedniej gry uzyska jako pierwszy sumę 101 punktów lub wyższą i ją zadeklaruje. W tej drugiej rundzie punkty trzeba sumować w pamięci, a karty z wygranych sztychów są niewidoczne. Gdy dany gracz zadeklaruje, że wygrał, gra się kończy. Gdy po sprawdzeniu punktów okaże się, że się pomylił i nie uzyskał 101 punktów, wygrywa jego przeciwnik, nawet jeśli ma mniej punktów. Gracze zmieniają się w roli rozdającego w każdej całkowitej grze.

Charakterystyczną cechą tego wariantu Tute jest to, że można wygrać, robiąc tzw. Capote. Jest przy tym nieistotne, ile punktów się zsumowało. To zagranie sprowadza się do wygrania ośmiu sztychów, które pozostają do rozegrania, gdy skończą się karty na kupce. Wcześniej trzeba jednak zapowiedzieć, że chce się zrobić to zagranie, i jeśli przeciwnik wygra choć jeden z tych ośmiu sztychów, wygra też całą grę.

Liczenie punktów jest ważne. Należy z góry określić kwotę zakładu w każdej grze. Zwyczajowo ustala się również kwotę, którą wygrywa gracz, który jako pierwszy zdobędzie określoną liczbę punktów.

TUTE DLA TRZECH GRACZY (CIĄGNIĘTE TUTE)

W tym wariancie gra na ogół czterech graczy, choć tylko trzech z nich aktywnie. Po kolei każdy z graczy jest rozdającym. Rozdający nie bierze aktywnego udziału w grze – nie zbiera punktów, ani nie wypłaca ich pozostałym graczom. Rozdający rozdaje pojedynczo trzynaście kart każdemu z graczy, po czym odkrywa kolejną kartę, która wyznacza kolor atutowy. Przed rozpoczęciem gry można zamienić kartę atutową na siódemkę, jeśli jest asem, trójką albo figurą, bądź też na dwójkę, jeśli jest tzw. białą kartą. Zamiana nie jest jednak obligatoryjna.

Gra rozwija się według następujących norm: obowiązkowe są asystowanie, jazda, orzekanie oraz deptanie(„deptanie“ – zagranie wyższej karty). Jeśli nie można deptać, dozwolone jest „kontr-orzekanie”, grając dowolną kartę. Nie można zrobić więcej niż jedną deklarację w każdym wygranym sztychu. Ponadto jest konieczne zadeklarowanie „czterdziestki“ przed deklaracją „dwódziestki“. Zwycięzcą jest ten gracz, który uzbiera więcej punktów, przy czym można również wygrać poprzez Tute króli albo Tute jeźdzców. Nie ma stałej normy do wyznaczania wygrywanych i wypłacanych punktów. Na ogół gra się według następującego schematu:

• Gra bez talerza. Podczas trwania całej gry każdy gracz, robiący deklarację wygrywa 40 punktów jeśli zamelduje „czterdziestkę“ , bądź 20 punktów jeśli zamelduje „dwódziestkę“. Zwycięzca gry otrzymuje 100 punktów, jeśli uzbierał podczas gry 100 lub mniej, bądź 200 punktów, jeśli uzbierał conajmniej 101 punktów.
• Gra z talerzem. Na początku gry każdy gracz kładzie 100 punktów na talerzu. Później rozdający kładzie 20 punktów i stawia talerz koło siebie. Przed rozpoczęciem każdej rundy, lecz po rozdaniu i oglądnięciu kart, gracze deklarują, czy się zobowiązują do uzbierania 101 lub więcej punktów, czy nie.

TUTE DLA CZTERECH GRACZY

Gracze tworzą dwie drużyny, siadając jedna naprzeciwko drugiej. W losowaniu wyłania się pierwszego rozdającego. Rozdający rozdaje pojedynczo i po kolei po dziesięć kart każdemu z graczy, a następną kartę odkrywa – wyznacza ona kolor atutowy. Kolej gry i normy są te same. Przy wygranym sztychu każdy z dwóch członków danej drużyny może zrobić jeden meldunek.

Wygrywa drużyna, która uzbiera więcej punktów, choć można też wygrać poprzez Tute króli lub Tute jeźdzców, ale całe Tute musi być uzbierane na ręce jednego gracza. W chwili ogłoszenia tej zagrywki, gra się kończy i wygrywa drużyna z Tute.

Obowiązkowe są asystowanie, jazda, orzekanie oraz deptanie. Jeśli nie można deptać, dozwolone jest „kontr-orzekanie”, grając dowolną kartę.

Jeśli nikt nie przyjmuje gry z talerzem. Meldunki są opłacane w sposób wyżej opisany. Ten, kto wygra nie osiągając 101 lub więcej punktów, otrzymuje 100 punktów od przeciwnika, który uzbierał mniej. Przeciwnik, który pozostał w środku ratuje swoje punkty. Natomiast jeśli zwycięzca uzbierał 101 lub więcej punktów, otrzymuje po 100 punktów od każdego przeciwnika.

Jeśli jeden gracz ogłosił, że gra z talerzem. Meldunki są opłacane w sposób wyżej opisany.

Jeśli jeden gracz ogłosił, że gra z talerzem i uzbiera 101 lub więcej punktów, zgarnia całą zawartość talerza i otrzymuje 200 punktów od każdego przeciwnika. Ale jeśli nie uzbierał 101 punktów, wypłaca po 200 punktów każdemu przeciwnikowi.

Gdy jeden z graczy zgarnie całą zawartość talerza, każdy z graczy kładzie ponownie taką samą ilość, jak na początku. Wartość punktów w pieniądzach ustalana jest przed rozpoczęciem gry.

PUNKTACJA

Wartość w punktach mają wszystkie wygrane sztychy, deklaracje oraz ostatni rozgrywany sztych.

• Deklaracje. Chodzi o kombninację króli lub jeźdźców tego samego koloru uzbieranych przez jednego gracza. Meldunek ma wartość 40 punktów, jeśli kombinacja jest w kolorze atutowym („czterdziestka“), bądź 20 punktów, jeśli kombinacja jest w jednym z pozostałych kolorów („dwódziestka“).
• Ostatnie. Wygrana ostatniego sztychu daje 10 punktów („ostatnie dziesięć”). Wygranie ostatniego sztychu jest jednoznaczne z wygraniem całej gry, jeśli był remis w punktach dwóch graczy.
• Tute. Gracz, który ogłosi Tute, wygrywa całą grę. W wariancie dla dwóch graczy, to zagranie nie jest możliwe.